Trong bất kỳ một hệ thống âm thanh nào dù là hifi hay hiend thì đôi loa chính là thiết bị nổi bật nhất. Hầu hết mọi audiophile đều công nhận rằng họ luôn nhìn vào đôi loa đầu tiên khi chiêm ngưỡng bất kỳ một bộ dàn âm thanh nào. Tuy nhiên không phải ai cũng biết và hiểu được cấu tạo cũng như nguyên lý hoạt động của loa.
Một đôi loa được cấu tạo bởi nhiều linh kiện khác nhau như: các củ loa, bộ phân tần, dây dẫn, … tất cả đều được bảo vệ bởi thùng loa được làm từ gỗ hoặc kim loại. Tuy nhiên các củ loa mới là bộ phận quan trọng nhất và được ví như là trái tim, linh hồn của bất kỳ đôi loa nào. Về bản chất các củ loa có nhiệm vụ chuyển các tín hiệu điện thành sóng âm nhờ vào những chuyển động trên màng loa.
Các chuyên gia về âm thanh thường chia củ loa ra làm ba loại, đó là: Củ loa tweeter đảm nhận việc tái tạo âm thanh ở dải cao (hay còn gọi là âm treble), củ loa midrange phụ trách tái hiện âm vocal nằm trong khoảng tần số từ 250 đến 2000Hz còn tiếng bass mạnh mẽ, khỏe khoắn là nhờ vào củ loa woofer. Ngoài ra vẫn còn một số loại củ loa khác nữa như: củ loa super tweeter, củ loa midbass, củ loa subwoofer.
Thông thường các củ loa sẽ có dạng dome hình tròn tuy nhiên riêng củ loa tweeter có thêm thiết kế dạng ribbon hình chữ nhật. Vậy củ loa tweeter ribbon sở hữu những đặc điểm nổi bật nào? Và liệu âm thanh mà nó cung cấp có gì khác biệt so với loa tweeter thông thường khác? Bài viết ngày hôm nay sẽ giải đáp những thắc mắc này.
Củ loa tweeter dome thường có kích thước khá nhỏ chuyên phụ trách việc tái tạo các âm thanh có tần số từ 2000Hz trở lên, ngưỡng này được gọi là âm thanh siêu tần. Dải cao được đánh giá là hay khi có độ chi tiết cao, sáng rõ, sắc nét, trong trẻo nhưng không được gây ra hiện tượng méo âm khi nghe ở mức âm lượng lớn.
Các nhà sản xuất thường sử dụng lụa mềm, nhôm, titanium hay beryllium để chế tạo màng loa tweeter do các chất liệu này có trọng lượng nhẹ, chỉ số damping khá tốt, khả năng chống cộng hưởng vô cùng hiệu quả, … Hầu hết các củ loa tweeter dome sở hữu đường kính khoảng 1 inch và có chi phí sản xuất khá cao khi sử dụng beryllium làm nguyên liệu chế tạo chính.
Chính vì thế mà củ loa tweeter ribbon được ra đời. Củ loa này có cấu khá tạo đơn giản khi chỉ sử dụng một màng phẳng làm bằng kim loại có độ mỏng nhỏ hơn 1mm vừa đóng vai trò là màng loa vừa đóng vai trò làm cuộn âm. Bởi vậy mà trọng lượng của củ loa tweeter ribbon nhẹ hơn rất nhiều so với củ loa tweeter dome song lại có tốc độ đáp ứng tín hiệu âm thanh nhanh và chính xác hơn hẳn. Thậm chí tweeter ribbon còn có thể tái tạo âm treble lên tới 40kHz với độ chính xác, rõ nét hơn hẳn.
Do được cấu tạo hình chữ nhật nên khả năng phân tán âm thanh cũng rộng hơn vì thế mà âm hình của củ loa tweeter ribbon cũng tốt hơn và không bị thay đổi khi người dùng setup loa ở những không gian phòng nghe khác nhau. Một ưu điểm nổi trội nữa đó là nếu màng loa tweeter ribbon bị cháy thì người dùng chỉ cần thay thế phần màng loa thay vì phải mua mới cả củ loa như tweeter dome.
Dali Opticon 5 và Emotiva Airmotiv T2 là hai mẫu loa đứng tích hợp củ loa tweeter ribbon được rất nhiều người dùng đánh giá cao. Đầu tiên là mẫu loa Dali Opticon 5, sản phẩm được ứng dụng công nghệ hybid tweeter (thực chất là sự kết hợp giữa củ loa tweeter ribbon và củ loa tweeter dome) giúp dải treble có độ mở rất rộng, trường âm được cải thiện đáng kể mang lại hiệu ứng sân khấu cực kỳ chân thực, tự nhiên. Trong khi đó, Emotiva Airmotiv T2 chỉ được trang bị duy nhất một củ loa tweeter ribbon nên dải treble chưa lên được cao như đôi loa của Đan Mạch.
Tuy nhiên âm treble vẫn được tái hiện một cách mượt mà, mịn màng với độ méo tiếng cũng biến dạng âm thanh gần như là không có. Bù lại dải trầm của loa xuống rất sâu với lực đánh mạnh, tốc độ đáp ứng nhanh gọn và rất dứt khoát nên phù hợp với những dòng nhạc hiện đại như: Dance, Rock, EDM, …
Với ưu thể nổi trội về độ mở của âm thanh, khả năng trình diễn dải cao trong trẻo, thanh sạch, sắc nét một cách vượt trội, củ loa tweeter ribbon được xem như một món bảo bối giúp cho đôi loa trở nên hoàn hảo hơn.
Các bạn có thể tham khảo các thông tin khác tại đây
Doãn Phương
